Deze maand

Zielsverwanten #3 Lota de Macedo Soares

Lota de Macedo Soares 

De Braziliaanse Maria Carlota Costallat de Macedo Soares (1910 – 1967), beter bekend als Lota de Macedo Soares, is buiten haar geboorteland vooral bekend vanwege haar intense, tragische liefdesaffaire met één van de grootste dichters van de 20e eeuw, Elizabeth Bishop. In Brazilië wordt Dona Lota, zoals ze bekend stond, echter vooral herinnerd als één van de belangrijke landschapsarchitecten van het land.  Lota werd geboren in Parijs, in een aristocratische familie die uit Rio de Janeiro afkomstig was. Toen ze twee jaar oud was, verhuisde ze naar Rio de Janeiro en na haar middelbare school kwam ze terecht in het beeldende kunst klimaat van de stad. Ze ging werken voor de Braziliaanse modernistische kunstenaar Candido Portinari, maar al snel bleek ze meer interesse in architectuur en landschapsarchitectuur te hebben. 

Via Portinari kwam ze in contact met de architect Sérgio Bernardes en samen ontwierpen ze haar eigen huis. Dat werd een moeizame samenwerking met voortdurende ruzies over elke beslissing. Later zou Macedo Soares aangeven dat dit haar echte opleiding was. Bernardes herkende direct haar kwaliteiten en ze wisten een huis te ontwerpen waarin zowel technische innovaties werden gecombineerd met een strakke modernistische stijl gesitueerd in een weelderige tropische setting. 

Een belangrijke ontmoeting volgde eind jaren 50 toen Macedo Soares de conservatieve politicus Carlos Lacerda ontmoette. Hij werd in 1960 gouverneur en bood haar een baan aan. Volgens de mythe vertelde Lacerda nadat hij als gouveneur verkozen was tegen Macedo: "Vertel me maar wat je wilt!" Lota wees naar wat puin direct voor het appartement van de gouverneur. "Geef me dit puin en ik maak er een Central Park van!"

In New York had Macedo Soares het stadspark gezien en zij vond dat Rio eenzelfde park verdiende. Veel ruimte was er niet, dus besloot ze het puin te gebruiken voor het winnen van land ten opzichte van het water. Jarenlang werkte ze aan wat het Flamengo Park zou worden, het grootste recreatiegebied in Rio de Janeiro, 120 hectare ingenieus gepland en beplant parklandschap in modernistische stijl. De schaal van het park is enorm en omvatte onder andere ook het museum voor moderne kunst en het lokale vliegveld. Macedo Soares stelde een team samen van acht architecten, waaronder haar oude sparringpartner Bernardes. Ook gaf ze de botanicus Roberto Burle Marx de opdracht om de plantensoorten die hij had ontdekt op zijn reizen in het Amazonegebied te gebruiken in het nieuwe park.

Tegelijkertijd had Macedo Soares de Amerikaanse dichter en schrijfster Elisabeth Bishop ontmoet. Bishop kwam naar Brazilië om er twee weken te gaan reizen maar bleef er vijftien jaar "hangen". Ze schreef er haar meesterwerk Questions of Travel, de dichtbundel die haar vormde tot één van de grootste dichters van haar tijd. De ontmoeting met Macedo Soares mondde uit in een liefdesrelatie die langzaam veranderde in een haat-liefde verhouding, twee levens vol depressies en alcohol. In 1967 werd het teveel voor Soares en pleegde ze zelfmoord. Bishop keerde terug naar de Verenigde Staten. Macedo Soares stierf op 57 jarige leeftijd, als de grote prima donna van de Braziliaanse landschapsarchitectuur. Haar legacy is het prachtige Flamengo Park stadspark in Rio.